Przywykliśmy już w Polsce do paneli fotowoltaicznych na dachach domów. Wkrótce na szeroką skalę mogą zacząć się też pojawiać na blokach. Rząd stawia na prosumentów lokatorskich. Skorzystać mają spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe.
- Rząd wprowadził nowy program, który ma wesprzeć rozwój OZE w budownictwie wielorodzinnym
- Rząd dofinansuje do 50 proc. wartości instalacji
- Grant pokryje także modernizację instalacji odnawialnego źródła energii, w wyniku której zainstalowana moc instalacji wzrośnie o co najmniej 25 proc.
Jednostkami wytwarzającymi i wykorzystującymi energię elektryczną mogą być zarówno osoby fizyczne, firmy, a także spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe. Wspólnoty mieszkaniowe tworzone są przez wszystkich właścicieli nieruchomości. Dla tych jednostek koszt utrzymania nieruchomości stanowi znaczną część kosztów stałych. Stale rosnące ceny prądu negatywnie wpływają na płynność finansową wspólnot mieszkaniowych. Dlatego warto, aby skorzystały one z instalacji fotowoltaicznych i same produkowały energię elektryczną.
Zamów bezpłatną wycenę fotowoltaiki dla Twojej wspólnoty
Czy fotowoltaika dla spółdzielni i wspólnot się opłaca?
Fotowoltaika w budynkach mieszkalnych to bardzo opłacalna inwestycja. Energia elektryczna zebrana ze słońca jest przekształcana w energię do oświetlania wspólnych obszarów budynków. Obszary te obejmują klatki schodowe, piwnice, magazyny, windy, parkingi i parkingi podziemne. Panele fotowoltaiczne przyczyniają się do ochrony środowiska poprzez redukcję emisji. Energia fotowoltaiczna uniezależnia mieszkańców od dostawców energii elektrycznej i chroni ich przed przerwami w dostawie prądu i awariami, złą i niesprzyjającą pogodą oraz stale rosnącymi cenami energii elektrycznej.
Korzyści z instalacji fotowoltaiki na osiedlach mieszkaniowych są znaczące. Roczne koszty związane ze zużyciem energii elektrycznej osiągnęły już wysoki poziom. Istnieje znaczny potencjał wykorzystania energii słonecznej w kompleksach mieszkalnych. Istnieją niezacienione, wysokie bloki mieszkalne z otwartą przestrzenią na dachu. Można je wykorzystać do budowy instalacji fotowoltaicznych i skutecznie obniżyć rachunki za prąd.
Montaż paneli fotowoltaicznych na osiedlach mieszkaniowych
Jeśli spółdzielnia mieszkaniowa chce zainstalować panele fotowoltaiczne w bloku mieszkalnym, wymagana jest uchwała ogółu właścicieli lokali mieszkalnych. Uchwała ta zapada większością głosów, które są liczone według wielkości udziałów. W związku z tym do montażu instalacji fotowoltaicznych w blokach mieszkalnych nie jest wymagana zgoda wszystkich właścicieli lokali. Wspólnota mieszkaniowa musi podjąć uchwałę upoważniającą zarządców do zawierania umów i wykonywania wszelkich czynności związanych z instalacją paneli słonecznych.
Jeśli moc paneli fotowoltaicznych zainstalowanych w kompleksie mieszkaniowym wynosi do 50 kW, a wysokość konstrukcji nie przekracza 3 m, do instalacji paneli fotowoltaicznych nie jest wymagane pozwolenie na budowę ani zgłoszenie budowy. Istnieje obowiązek uzgodnienia z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych, że projekt instalacji fotowoltaicznej jest zgodny z wymogami ochrony przeciwpożarowej. O planie inwestycji należy również poinformować Państwową Straż Pożarną.
Cały proces instalacji paneli na pojedynczym budynku mieszkalnym nie jest krótki. Każdy dach ma swoje limity obciążeń i to od nich zależy wykonalność konstrukcji. Eksperci muszą zdecydować o rodzaju konstrukcji i sposobie jej montażu. W tym celu wymagana jest ekspertyza nośności dachu budynku.
Jest to dodatkowy koszt, ale to bardzo ważny dokument. Ważnymi kwestiami są również kwestia odgromienia i prawidłowego umiejscowienia paneli w stosunku do innych urządzeń na dachu.
Audyt energetyczny – must have przez montażem fotowoltaiki
Aby inwestycja w panele fotowoltaiczne na osiedlach mieszkaniowych była jak najbardziej opłacalna i aby prawidłowo dobrać moc i rozwiązania techniczne dla całej instalacji, należy najpierw przeprowadzić audyt energetyczny. Jest to ekspertyza techniczno-ekonomiczna dotycząca zużycia energii w budynku i zawierająca założenia do projektu modernizacji bloku. Ocenia ona bieżące zużycie energii oraz identyfikuje możliwości i środki poprawy.
Głównymi elementami ekspertyzy jest wybór optymalnego zakresu prac modernizacyjnych wraz z analizą ekonomiczno-energetyczną usprawnień budynku. Najważniejszym elementem audytu jest obliczenie zapotrzebowania na energię i prąd po wdrożeniu usprawnień opisanych w ekspertyzie wraz z aktualnym stanem kompleksu mieszkaniowego. Taka dokumentacja jest podstawą do uzyskania dotacji na inwestycje w fotowoltaikę w budynkach użyteczności publicznej. Audyt przeprowadzany jest przez certyfikowanego audytora.
Fotowoltaika na ścianie
Jednym z miejsc montażu paneli fotowoltaicznych są ściany budynków. Ten rodzaj instalacji jest odpowiedni dla wyższych budynków mieszkalnych. Ściana budynku nie może być jednak zacieniona. Jeżeli nieruchomość dopiero powstaje, to można na etapie budowy zdecydować się na ogniwa, które będą stanowić trwałą część bloku. W istniejących blokach mieszkalnych konstrukcja jest wyposażona w moduły fotowoltaiczne. Zamontowane na ścianach bloku panele generują energię elektryczną na poziomie 70% swoich możliwości.
Fotowoltaika na balkonie
Innym rozwiązaniem jest instalacja modułów fotowoltaicznych na balkonach budynków. Może to zrobić każdy właściciel bloku mieszkalnego, ale instalacja wymaga zgody wspólnoty mieszkaniowej. Dla takich instalacji zalecana jest południowa strona budynku.
Nawet jeśli dach budynku nie nadaje się na konstrukcję dla paneli fotowoltaicznych, a ściana bloku jest zacieniona, istnieje możliwość zbudowania wiaty solarnej ze stacjami ładowania pojazdów elektrycznych.
Możliwe jest również zainstalowanie paneli fotowoltaicznych na ziemi w specjalnie wyznaczonych ogrodzonych obszarach.
Korzyści z fotowoltaiki dla wspólnoty i spółdzielni mieszkaniowej
Niewątpliwą zaletą instalacji fotowoltaicznej dla wspólnot mieszkaniowych jest obniżenie kosztów eksploatacji części wspólnych budynku. Zaoszczędzone pieniądze wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe mogą przeznaczyć na ulepszenie swoich obiektów lub inne bieżące sprawy.
Wykorzystanie instalacji fotowoltaicznych może również pomóc w walce ze szkodliwym dla mieszkańców miast smogiem. Energia słoneczna jest niewyczerpalnym źródłem energii pochodzącej z promieni słonecznych i nie emituje szkodliwych substancji chemicznych do środowiska.
Instalacje fotowoltaiczne na osiedlach mieszkaniowych zwiększają atrakcyjność i wartość nieruchomości. Ich montaż wiąże się nie tylko ze znacznymi kosztami, ale również z korzyściami, takimi jak:
- Znaczne obniżenie miesięcznych opłat za zużycie energii elektrycznej
- Większa płynność finansowa
- Większe możliwości inwestycyjne
- Bezpieczna kalkulacja kosztów i działalności
- Podniesienie wartości nieruchomości
- Wkład w ochronę środowiska naturalnego
Wspólnoty mieszkaniowe są zwolnione z wydatków z tytułu rozliczenia energii, opłaty dystrybucyjnej i kosztów tak zwanego bilansowania handlowego. Mogą one wysyłać nadwyżkę energii elektrycznej, którą wytwarzają, do sieci na zasadzie net-billingu.
Fotowoltaika dla wspólnoty mieszkaniowej. Net-billing zastępuje net-metering
Od 1 kwietnia 2022 r. weszły w życie nowe zasady dla prosumentów inwestujących w instalacje fotowoltaiczne. Zamiast systemu opustów (tzw. net-metering), w którym rozliczanie nadwyżek energii ze słońca następuje na podstawie jej ilości wprowadzonej i pobranej z sieci, zdecydowano się wprowadzić (co do zasady dla nowych prosumentów) tzw. system net-billingu, w którym rozliczenie odbywa się na podstawie wartości energii.
Mianowicie najpierw swoje nadwyżki konsument będzie sprzedawał po cenach rynkowych, przy czym w pierwszym okresie (od 1 lipca 2022 r.) kwota ze sprzedaży będzie wyliczana według średnich cen miesięcznych, a docelowo (od 1 lipca 2024 r.) według cen godzinowych.
Dotacje na fotowoltaikę dla wspólnot mieszkaniowych i spółdzielni
Grant OZE
Od 1 lutego 2023 można wysyłać wnioski do Banku Gospodarstwa Krajowego o Grant na OZE wynoszący 50% wartości netto montażu instalacji fotowoltaicznej lub innej instalacji OZE na budynku wielorodzinnym. Dopłaty do fotowoltaiki dotyczą nie tylko nowych instalacji PV, ale również rozbudowy starej instalacji o co najmniej 25% mocy. Grant jest przeznaczony na refinansowanie kosztów inwestycji.
Premia termomodernizacyjna z Banku Gospodarstwa Krajowego
Premia termoizolacyjna to ogólnopolski program wsparcia prac termomodernizacyjnych, do których kwalifikuje się też fotowoltaika.
Najważniejsze założenia programu to:
- Należy wziąć kredyt na termomodernizację z banku BNP Paribas Bank Polska S.A.
- Kwota kredytu to co najmniej 50% kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego
- Premia termomodernizacyjna pokrywa 31% kwoty ww. kredytu
Jakie oszczędności przyniesie fotowoltaika na dachu wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej?
Skalę oszczędności ministerstwo zobrazowało na przykładzie budynku z 64 mieszkaniami. Jego mieszkańcy na wspólne potrzeby zużywają rocznie 4 MWh, co oznacza koszt 2800 zł. Instalacja fotowoltaiczna produkuje do 30 MWh na rok, pokrywa więc zużycie wspólne i daje przychody dla budynku w wysokości 19 tys. 600 zł na rok.
Skorzystaj z kalkulatora i dowiedz się, ile zaoszczędzisz >
W efekcie – według wyliczeń Ministerstwa Rozwoju i Technologii – lokatorzy nie zapłacą za energię w części wspólnej i obniży się ich własny koszt zużycia – w podanym przykładzie średnia obniżka na lokal wyniesie 328 zł rocznie przez kolejnych 15 lat. Przy dotacji w wysokości 50 proc. przewidywany zwrot z inwestycji wyniesie około 5 lat.
Źródło: Ministerstwo Rozwoju i Technologii
Fotowoltaika dla wspólnoty mieszkaniowej w 2023 – czy warto?
Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe mają wiele możliwości inwestowania w fotowoltaikę. Nowe kompleksy mieszkaniowe zyskują na wartości, gdy są wyposażone w panele fotowoltaiczne. Niezależnie od tego, kto instaluje panele fotowoltaiczne, jest to rozwiązanie przyjazne dla środowiska. Poniesione koszty mogą się zwrócić w ciągu około 8-10 lat, a nawet – przy skokowo rosnących cenach prądu – zdecydowanie szybciej.
